مجموعه: مشاوره خانواده

معرفی تحریک مغناطیسی مغز

همه چیز درباره آر تی ام اس

معرفی تحریک مغناطیسی مغز

تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای یا تحریک مغناطیسی مغز روشی برای تحریک کردن نواحی مختلفی از مغز است که اغلب برای درمان افسردگی و اضطراب به کار برده می‌شود. rTMS یا همان تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای از سال 1985 برای درمان برخی بیماری ها آماده شده است.

این مداوا اعمالی چون استفاده از آهنربا برای هدف قرار دادن و تحریک قسمت های خاصی از مغز  را در‌بر می‌گیرد. سازمان غذا و داروی ایالات متحده زمانی که اکثر روش های مداوا برای بهبود افسردگی مؤثر نبودند، rTMS را به عنوان درمانی برای افسردگی معرفی کرد. در برخی از مواقع پزشکان افزون بر درمان‌های سنتی از rTMS هم استفاده می‌کنند.

دستگاه مورد استفاده در تحریک مغناطیسی مغز یا rTMS

چگونگی تحریک مغناطیسی مغز 

میدان مغناطیسی توسط جریان ضربان هایی از سر گذر می‌کند.تحت تاثیر این روش میدان مغناطیسی قادر به این است که محدوده ویژه‌ای از قشر مغز را برانگیزد.هر نبض مغناطیسی بدون ایجاد آزار و دشواری از پوست سر و استخوان و پرده های مغز عبور میکند و به سلول های عصبی وارد میشود که این اتصال باعث جنبش سلول های عصبی در مدت زمان کوتاهی میشود‌.

میدان مغناطیسی، که با فعالیت تحریک مغناطیسی مغز اتفاق می‌افتد بسیار ایمن است و آزاری هم به وجود نمی‌آورد. عبور میدان مغناطیسی از مغز موجب ایجاد جریان در سلول های عصبی مغز می‌شود و این سلول ها را تحریک می‌کند.

این درمان بر اساس تشخیص پزشک معالج می‌تواند حتی بر محدوده خاصی از مغز که مناسب بیمار است اثر کند. و  تاثیرات  آن وابسته به نوع بیماری می‌تواند بازدارنده یا تحریک کننده باشد و این نشانه بر همان محدوده خاص از مغز رخ می‌دهد.

روش انجام تحریک مغناطیسی مغز

تحریک مغناطیسی مغز بر چه بیماری هایی تاثیر می‌گذارد

زمانی که روش‌های دارویی برای درمان افسردگی پاسخگو نباشد، پزشکان ممکن است روش های درمانی دیگری چون تحریک مغناطیسی را پیشنهاد دهند. بیماران برای رفع غم ، اندوه بسیار ، احساس پوچی و ناامیدی که افسردگی به همراه دارد را با این روش معالجه می‌کنند. این روش درمانی قادر به بهبود برخی بیماری ها از جمله: سکته مغزی، وزوزگوش ، افسردگی، وسواس ،اضطراب و اختلال دوقطبی می‌باشد.

طول درمان بیمارانی که با RTMS صحت می‌یابند

اولویت بهبود و درمان در این روش با بیماری افسردگی ، استرس و حس های ناخوشایندی که موجب تشدید اظطراب می‌شوند هست و در جلسات اولیه برای التیام آن تلاش می‌کنند. جلسات rTMS به طور معمول در هر نقطه از نیم ساعت تا یک ساعت طول می کشد. در زمان انجام rTMS، بیمار به حالت نشسته یا خوابیده قرار می گیرید سپس یک سیم پیچ الکترومغناطیسی در نزدیکی سر فرد قرار می‌دهند.  سیم پیچ الکترومغناطیسی در نزدیکی ناحیه ای از مغز قرار میگیرد که به حالات و خلق و خوی بیمار ارتباط دارد. سپس این سیم پیچ، نبض‌های مغناطیسی را به قسمت مشخص شده و مدنظر مغز منتقل می کند.در اکثر اوقات قشر مغز ناحیه ای است که یک دکتر روانپزشک برای هدف گیری و درمان افسردگی انتخاب می کند.

نکته‌ی خوشایندی که در این روش درمانی اتفاق می‌‌افتد این است که تحریک مغناطیسی مغز می‌تواند حتی بیماری های آزاردهنده نهفته برای مثال بیماری که در یک محدوده زمانی از افسردگی و بی‌خوابی رنج می‌برد تنها برای بهبود و رفع افسردگی این اقدام را انجام می‌دهد اما در این تداوی بی‌خوابی بیمار هم از بین می‌رود. هزینه مداوا با این روش درمانی برای هر بیمار متفاوت است زیرا هرکسی وابسته به شدت و نوع دردمندی نیازمند جلسات مختلفی برای معالجه می‌باشد.

اما به‌طور معمول تقریباً 30 جلسه با روزانه بین 1 تا 3 جلسه لازم است.همچنین تمام کسانی از این روند برای بهبودی بهره می‌گیرند یک جلسه اختصاصی برای مشاوره و انجام اقدامات و احتیاطات لازم پس از دوره درمانی دارند. بعد از اتمام دوره مداوا به بیشتر بیماران حساس خوشایندی دست می‌دهد. و تعداد بسیار نادری از بیمارانی که طول درمانشان پایان یافته به سردرد خفیف مبتلا می‌شوند که آن هم با داروهای از قبیل مسکن به آسانی حل می‌شود. دسته‌ی دیگری از بیماران هم پس از تمام شدن دوره‌ درمان احساس خستگی می‌کنند. 

انجام تحریک مغناطیسی مغز یا rTMS

عوارضی که ممکن است RTSM به همراه داشته باشد

عوارضی که تحریک مغناطیسی فرا جمجه‌ای ایجاد کند به طور حتم خفیف است و پس از گذشت یک جلسه از بین می‌رود و با طی کردن مراحل بیشتر کم‌رنگ تر می‌شوند. این عوارض گاهی به صورت : احساس گیج بودن ،مشکلات شنوایی موقت به دلیل صدای بلند آهنربا، سردردهای خفیف،مور مور شدن صورت، فک یا پوست سر،ناراحتی پوست سر در محلی که تحریک ایجادشده ،پیچش عضلات پوست سر و صورت،خستگی،احتمال رخ دادن تشنج که این مورد ممکن است اصلا اتفاق نیافتد چون قبل از شروع درمان دارو مصرف می‌شود. اگر هم دشواری ای در طول درمان ایجاد شود به طور حتم پزشک معالج برای برطرف سازی آن اقداماتی را انجام می‌دهد.

پیدا کردن پزشک و مرکز درمانی خوب از اهمیت بالایی برخوردار است

 

تحریک مغناطیسی مغز برای چه‌کسانی مناسب نیست

برخی از افراد وجود دارند که به هیچ عنوان نباید از تحریک مغناطیسی فرا جمجه‌ای استفاده کنند حتی اگر این مداوا برایشان به بهبودی برسد. سیم پیچ مغناطیسی که در درمان مورد استفاده قرار میگیرد برای همه‌ی افردی که قطعه ای فلزی را در قسمتی از سر یا گردن خود ثابت داشته باشند خطرناک است.برای انجام این روش درمانی باید به طور حتم با یک روانپزشک خوب و مورد اطمینان مشورت شود.

 

عوارض ناشی از تحریک مغناطیسی مغز ممکن است خطرناک باشد

 

جمع بندی

تحریک مغناطیسی فرا جمجه‌ای یک روش درمانی است و همانطور که از نامش مشخص است با تحریک کردن مغز صورت میگیرد که این روش با بهره گیری از دستگاه TSM اجرا می‌شود. این درمان برای بیشتر افراد بدون درد و ناراحتی انجام می‌شود.با این حال انجام این روش درمانی حتما باید با دستور پزشک انجام شود‌ چون برای برخی افراد روش های درمانی دیگری مانند مصرف دارو کافی می‌باشد و حتی بعضی دیگر از افراد با استفاده از این روش در معرض خطر قرار می‌گیرند. به کارگیری این معالجه برای هرکسی محدوده زمانی متفاوتی دارد.

 

گردآوری:بخش روانشناس بیتوته